Bellekte bozulmalar ile başlayan, giderek kişide dil, hesaplama, görsel-uzaysal fonksiyonlar ve iç görü gibi bilişsel işlev bozukluklarına yol açan nörolojik bir hastalıktır. Alzheimer hastalığı olan kişilerde beyin içindeki mesajların iletimini sağlayan bazı önemli kimyasalların eksikliği görülmektedir.
İlerleyen yaşa bağlı olarak geriye dönüşümsüz olarak gelişmekte ve başlangıçta kişilerde hafıza kaybı ve kafa karışıklıkları görülmektedir. Bu belirtiler büyük bir oranda kişilik değişikliklerine de neden olmaktadır. İlerleyen süreçlerde düşünme, karar verme, iletişim bozuklukları, günlük yaşam aktivitelerini sürdürememe gibi belirtiler eşlik edebilir. Hastalığın seyrine ve verilen bakıma bağlı olarak son evrelerde temel motor becerilerin kaybı görülebilir.
Hastalarda sıklıkla donukluk ve ilgi kaybı, amaçsız dolaşma, yönelim bozukluğu, ilgi odağı olma isteği ve düşkünlük, öfke ve saldırganlık gibi davranış sorunları ile öz-bakım, beslenme ile ilgili sorunlar görülür.
Alzheimer hastalığı en yaygın demans (bunama) nedeni olup, tüm demans vakalarının %50-70’ini oluşturan önemli bir sağlık sorunudur. 65 yaş üzeri kişilerde %3-ll, 85 yaş üzerinde ise %20-47 gibi yüksek bir görülme oranına sahiptir.
RİSK FAKTÖRLERİ
Alzheimer riskini arttıran faktörler arasında;
- ilerleyen yaş,
- genetik yatkınlık,
- kişilik özellikleri,
- yaşanan travmatik olaylar veya kayıplar,
- iş kaybı,
- sağlıksız yaşam şekli,
- mental kapasite,
- güç kaybı,
- fiziksel ve çevresel koşullar,
- düşük sosyoekonomik durum
- kafa travması
- düşük eğitim düzeyi yer alır.
ALZHEİMER HASTALIĞININ EVRELERİ
Erken Evre:
- Günlük yaşamı etkileyen unutkanlıklar,
- Konuşurken doğru kelimeleri bulmada güçlük,
- Eşyaların yerini hatırlamakta güçlük ve hatırlatıcı liste yapma,
- Yeni tanınan yabancıların isimlerin unutulması,
- Sosyal etkileşimde azalma,
- Depresyon ve öfke hali,
- İş ve ev yaşamı sürdürülebilirdir.
Orta Evre:
- Bellek bozukluğunda ilerleme, eski olayların unutulmaya başlanması,
- Seyrek görülen yüzlerin unutulması,
- Yer oryantasyonunda bozulma,
- Davranış bozuklukları ve psikiyatrik belirtiler,
- Günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlığın azalması,
- Uyku bozuklukları,
- İdrar kaçırma,
- Bulunduğu zaman, mekan ve yeri karıştırma,
- Kaybolma
İleri Evre:
- Hasta en yakınlarını bile tanımamaya başlar.
- Tanıdık çevrede kaybolan hasta konuşma içeriğini zaman ve yere uyduramaz.
- Tamamen geçmişte yaşar.
- Amaçsız gezinme, tekrarlayıcı hareket, ajitasyon görülür.
- Evrenin sonuna doğru tam bağımlı hale gelir.